Over een afwijking aan de borst

Uw borst kan er anders uitzien of anders aanvoelen dan u gewend bent. Uw borst kan dikker aanvoelen, u voelt een knobbeltje of er is een verandering van de huid of tepel. De meeste veranderingen zijn normaal en kunnen geen kwaad. Soms komt een verandering door borstkanker.
Lees meer over het borstonderzoek via deze webpagina.

Als u een biopt of punctie heeft gehad, belt een verpleegkundig specialist van de Mammapoli u met de uitslag van het weefselonderzoek. De verpleegkundig specialist vertelt u of u borstkanker heeft. De verpleegkundig specialist kan vaak nog niet vertellen hoe erg de borstkanker is. Vaak is hiervoor extra onderzoek nodig.

De verpleegkundig specialist geeft u informatie over de volgende stappen. Bijvoorbeeld over onderzoeken of andere afspraken in het ziekenhuis.

• Als u in de ochtend een punctie heeft gehad, krijgt u in de middag de uitslag.
• Als u in de middag een punctie heeft gehad, krijgt u de volgende dag de uitslag.
• Als u een biopt heeft gehad, krijgt u binnen 3 werkdagen de uitslag.

Team van artsen en verpleegkundigen

In het team zitten artsen, verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen, pathologen en radiologen. Dit heet een multidisciplinair team. Allemaal weten ze veel van kanker. De artsen van OLVG werken samen met artsen van Antoni van Leeuwenhoek.

Het overleg van artsen en verpleegkundigen heet een multidisciplinair overleg of MDO. 

Tijdens het MDO bespreekt het team de uitslagen van de onderzoeken die bij u zijn gedaan. Het team kan adviseren wat voor u de beste behandeling is. Het team kijkt ook naar uw persoonlijke omstandigheden, zoals uw conditie.

Vervolgonderzoek

Soms is het nodig dat u eerst meer onderzoek krijgen voordat de artsen uw behandeling kunnen bespreken. U krijgt onderzoeken om te kijken of u uitzaaiingen heeft. Welke onderzoeken u krijgt hang taf van het soort tumor en de grootte van de tumor. U kunt bijvoorbeeld een MRI-scan of een PET-CT-scan krijgen.

Registratie van kanker

Om kanker te kunnen bestrijden willen we er alles over weten. Artsen en onderzoekers hebben daarom zoveel mogelijk gegevens nodig over patiënten met kanker. De gegevens van alle patiënten met kanker in Nederland worden verzameld.

U kunt hier meer over lezen in de folder van het Integraal Kankercentrum Nederland.

Samen beslissen

Na het MDO bespreekt de chirurg of verpleegkundig specialist het advies voor een behandelplan met u. De artsen willen ook graag weten wat u zelf wilt. Als u bijvoorbeeld een borstamputatie krijgt, kunt u met de artsen overleggen of u wel of geen borstreconstructie wilt krijgen. U beslist samen met de artsen wat u belangrijk vindt en welke gevolgen een behandeling kan hebben. U besluit samen met uw zorgverleners wat voor u de beste behandeling is.

Keuzehulpen om u te helpen

Met een keuzehulp kunt u uzelf goed informeren en u voorbereiden op het gesprek met uw zorgverlener. U kunt een keuzehulp gebruiken op de volgende momenten:

• Na de diagnose, om een behandelplan op te stellen. Dit is de Borstkanker keuzehulp.
• Als u een verwijzing krijgt naar de plastisch chirurg om te praten over een borstreconstructie. Dit is de Borstreconstructie keuzehulp.
• Na de operatie, om een plan op te stellen voor nazorg en passende hulp. Dit is de Borstkanker nazorg keuzehulp.
• Als u anti-hormonale therapie krijgt en de zorgverlener deze met u wilt bespreken. Dit is de anti-hormonale therapie na borstkanker keuzehulp.

U krijgt een keuzehulp als deze bij u past. U kunt uw zorgverlener er ook om vragen.

Inhoud keuzehulpen

• Informatie over de diagnose en mogelijke behandelingen.
• Uw voorkeuren en afwegingen op een rij.
• Ervaringen van andere patiënten. 

Als u een keuzehulp heeft gebruikt, krijgt u een persoonlijke samenvatting. Neem deze samenvatting mee naar de volgende afspraak met uw zorgverlener.

In gesprek met uw zorgverlener

Borstkankervereniging Nederland heeft een handige checklist ontwikkeld die u ook kunt gebruiken bij de voorbereiding op gesprekken met artsen en verpleegkundigen: B-bewust.

De behandeling

De behandeling van kanker kan bestaan uit bijvoorbeeld een operatie, chemotherapie en immunotherapie. U beslist met uw arts welke behandeling of behandelingen u krijgt.

• De meeste mensen krijgen eerst een borstoperatie. Na een operatie kunt u nog een andere behandeling krijgen om de achtergebleven tumorcellen te verwijderen.
• U kunt ook voor uw operatie een behandeling met medicijnen, bijvoorbeeld chemotherapie of hormoontherapie. De behandeling met medicijnen krijgt u om de tumor in uw borst kleiner te maken.
• Soms krijgt u alleen een borstoperatie.

Na uw eerste behandeling bespreken uw artsen in een MDO wat daarna de beste behandeling voor u kan zijn.

Zo gaat de behandeling

Eerst een operatie, daarna verdere behandeling

Meestal krijgt u 2 tot 4 weken na de diagnose een borstoperatie. Als u een borstoperatie krijgt, heeft u verschillende afspraken in OLVG:

• Voor uw operatie: Gesprek met uw casemanager mammacare. U bespreekt de operatie die u krijgt en kunt vragen stellen als u die hebt.
• Een paar dagen voor uw operatie: contact met de afdeling Anesthesiologie over de verdoving die u krijgt.
• 7 tot 10 werkdagen na uw operatie: u krijgt de uitslag en bespreekt uw behandelplan met uw arts. U bespreekt welke verdere behandeling u krijgt.
• 2 weken na de operatie: afspraak met uw casemanager mammacare. Tijdens dit gesprek bespreekt u hoe de komende tijd eruit gaat zien. U kunt ook vragen stellen over de verdere behandeling die u krijgt.
• 4 tot 5 weken na uw operatie: u start met de verdere behandeling.
• 1 jaar na de operatie: eerste controle. U bespreekt de mogelijke nacontroles.

Eerst chemotherapie, daarna operatie

Meestal begint u binnen 5 weken na de diagnose met de chemotherapie. U krijgt meestal 4 tot 5 weken na het einde van de chemotherapie een borstoperatie. U heeft verschillende afspraken in OLVG:

• Binnen 5 weken na de diagnose: u heeft een gesprek met uw arts of verpleegkundig specialist. U bespreekt hoe de chemotherapie gaat.
• Voor de chemotherapie: u heeft een gesprek met uw arts of verpleegkundig specialist. Zij vertellen u hoelang de chemotherapie duurt voordat u een borstoperatie kunt krijgen. De chemotherapie duurt meestal 12 tot 24 weken.
• Voor uw laatste chemotherapie: u heeft een gesprek met de chirurg of verpleegkundig specialist over de borstoperatie die u krijgt.
• 1 tot 3 weken voor de operatie: gesprek met de casemanager. Tijdens dit gesprek bespreekt u hoe de komende tijd eruit gaat zien. U kunt ook vragen stellen over de borstoperatie die u krijgt.
• Een paar dagen voor uw operatie: contact met de afdeling Anesthesiologie over de verdoving die u krijgt.
• 7 tot 10 werkdagen nu uw operatie: uitslag en bespreken van behandelplan met uw arts of verpleegkundig specialist.
• 2 weken na de operatie: afspraak met uw casemanager mammacare. Tijdens dit gesprek bespreekt u hoe de komende tijd eruit gaat zien. U kunt ook vragen stellen over de verdere behandeling die u krijgt.
• 4 tot 5 weken na uw operatie: starten met de verdere behandeling.
• 1 jaar na de operatie: eerste controle. U bespreekt de mogelijke nacontroles.

Bestraling

Als u bestraling of radiotherapie krijgt, gaat u voor deze behandeling naar een ander ziekenhuis. Het is niet mogelijk om radiotherapie in OLVG te krijgen. U kunt naar het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, maar u mag ook naar een ander ziekenhuis dat uw voorkeur heeft.

Tijdens de radiotherapie blijft uw casemanager uw vast aanspreekpunt. Vragen over radiotherapie kunt u het beste stellen bij het ziekenhuis waar u de radiotherapie krijgt.

Borstoperatie

De meesten mensen met borstkanker krijgen een borstoperatie. Tijdens de borstoperatie verwijdert de arts de tumor in uw borst. Er zijn verschillende soorten borstoperaties. U kunt een borstamputatie krijgen, of een borstsparende operatie.
Als u een borstamputatie krijgt, kunt u vaak een borstreconstructie krijgen. U bespreekt met uw arts welke borstoperaties mogelijk zijn. En wat uw voorkeur heeft.

U kunt meer lezen over de verschillende borstoperaties en de keuze die hierbij mogelijk zijn op de webpagina Borstoperaties bij borstkanker

Invloed op uw leven

Kanker en de behandeling kan veel invloed hebben op uw dagelijks leven. Voor uzelf, maar ook voor uw relatie en gezin.

U kunt zich moe voelen of minder geconcentreerd. Sommige mensen voelen zich somber, angstig of lusteloos. Borstkanker kan ook invloed hebben op uw seksualiteit en op intimiteit. Misschien heeft u minder zin in seks. Of voelt u zich niet meer hetzelfde in uw lichaam als voor de ziekte.

Misschien zoekt u hulp bij het verwerken van wat u heeft meegemaakt. Of heeft u vragen over bewegen of sporten of over gezond en lekker eten. Er zijn vele organisaties en websites die informatie en hulp bieden tijdens en na uw behandeling met kanker. U kunt in OLVG hulp krijgen, maar er zijn ook plekken buiten OLVG waar u hulp en informatie kunt krijgen. U kunt de mogelijkheden met uw casemanager bespreken.

Op de pagina’s hieronder geven wij u meer informatie over hulp bij klachten die u kunt ervaren tijdens of na de behandeling van kanker.

OLVG magazine over Leven & Kanker

In samenwerking met Stichting Ook ontwikkelde OLVG een magazine voor oncologie patiënten en hun naasten. In het magazine vind je een greep uit het aanbod van ondersteunende zorg die we binnen OLVG verzorgen, maar laten we ook zien wat onze partners van buiten het ziekenhuis bieden om patiënten te ondersteunen tijdens en na de behandeling. Ook staan er ervaringen in van patiënten die te maken krijgen met kanker.  

Over nacontrole bij borstkanker

Na een behandeling voor borstkanker kan borstkanker terugkomen. De eerste 5 jaar na het einde van de behandeling is de kans dat de borstkanker terugkomt het grootst. Daarom heeft u de eerste 5 tot 10 jaar na uw behandeling elk jaar een nacontrole. Tijdens de nacontrole onderzoekt de arts of verpleegkundig specialist goed of er nieuwe tumoren in uw borst zitten.

Tijdens de nacontrole kunt u verschillende onderzoeken krijgen:

• Lichamelijk onderzoek: uw arts of verpleegkundig specialist onderzoekt uw borsten en oksel.
• Een mammografie. Als uw borst is verwijderd bij een borstamputatie krijgt u geen mammografie in de borst die is geamputeerd.
• Een echografie.
• Een MRI-scan

Voor de uitslag van de onderzoeken kunt u kiezen of u een afspraak op de polikliniek of een afspraak via de telefoon wilt hebben.

Bespreken van uw klachten

U kunt na uw behandeling last hebben van klachten. De klachten kunnen lichamelijk zijn zoals vermoeidheid of een stijve schouder. Maar de klachten kunnen ook psychisch zijn zoals somberheid of angst.

Tijdens de nacontrole kunt u deze klachten bespreken met uw arts of verpleegkundig specialist. Uw arts of verpleegkundig specialist kan u advies en tips geven hoe u het beste met de klachten om kunt gaan. Als het nodig is kan uw arts of verpleegkundig specialist u doorverwijzen naar een andere zorgverlener zoals een fysiotherapeut of een psycholoog.

Als u zich zorgen maakt omdat u klachten heeft tussen de controles in, kunt u altijd contact opnemen met uw huisarts. Als het nodig is, kan uw huisarts u doorverwijzen naar OLVG.

Angst voor terugkeer of uitzaaiingen

Het komt vaak voor dat iemand die borstkanker heeft gehad, na de behandeling bang is dat de ziekte terugkomt. De controles kunnen spannend zijn. U kunt uw zorgen met uw arts of verpleegkundig specialist bespreken. U kunt bijvoorbeeld afspreken om meer afspraken te krijgen via de telefoon als u dat fijner vindt.

Nazorg: Afspraak met uw casemanager

In het eerste jaar na uw behandeling heeft u 3 afspraken met uw casemanager. Tijdens deze afspraken helpt uw casemanager u met uw klachten.
Als u hormoontherapie krijgt, krijgt u tijdens de hormoontherapie ook al de nacontroles.