Astma : ziekte in de longen

Wat is astma?

Bij astma zijn de buisjes in je longen extra gevoelig. Bijvoorbeeld voor stof, dieren, rook of griep. Dit zijn prikkels. 

Door die prikkels raken de buisjes ontstoken. Ze worden dik en er komt meer slijm. Je kunt dan moeilijker ademen en gaan hoesten.

Meestal begint astma als je kind bent. Je hebt dan vaak ook een allergie, bijvoorbeeld voor huisstofmijt of pollen. Ook kunnen meer mensen in je familie astma hebben.

Je kunt astma ook later krijgen. Soms pas als je 50 jaar of ouder bent.

Astma gaat niet meer over. Wel is astma vaak goed te behandelen met medicijnen. Ook gezond leven is erg belangrijk. 

Wat merk je bij astma?

Bij astma kun je last hebben van 1 of meer van deze dingen:

• Je voelt je benauwd. Dan heb je het gevoel dat je niet genoeg lucht krijgt.
• Je maakt een piepend geluid als je ademt. Vooral als je uitademt.
• Je hoest vaak. Soms alleen 's nachts.
• Je bent snel moe. Dit komt doordat ademen je meer moeite kost.
• Je bent minder fit. Bewegen en sporten hou je minder lang vol.

Soms kun je heel erg last hebben van je astma. Je hebt dan een longaanval. 

Wat maakt je astma erger?

Als je astma hebt, worden je longen geprikkeld. Bijvoorbeeld door stof, dieren, rook of griep. Meestal merk je dat meteen. Soms pas na uren. Je krijgt dan meer last van je astma. Je voelt je bijvoorbeeld benauwd. Of je moet erg hoesten.

Je kunt je benauwd voelen door verschillende dingen. Bijvoorbeeld in huis, buiten of op het werk.

Iemand met astma kan allergisch zijn voor 1 of meer van deze dingen:

• huisstofmijt
• schilfers uit de vacht van huisdieren, zoals katten, honden, knaagdieren en paarden
• pollen van bomen, grassen of onkruid
• schimmels

Iemand met astma kan zich ook benauwd voelen door 1 of meer van deze dingen:

• verkoudheid of griep
• rook van sigaretten, e-sigaretten of een waterpijp 
  Ook als een ander in dezelfde ruimte rookt en jij niet. Dat heet meeroken.
• kou
• mist
• fijne stofjes in de lucht, bijvoorbeeld van houtkachels of vuurwerk
• sterke lucht, bijvoorbeeld van parfum, verf of schoonmaak-middel
• bewegen en sporten
• stress
• medicijnen, bijvoorbeeld pijnstillers zoals NSAID's

Adviezen om gezond te leven bij astma

Gezond leven is erg belangrijk bij astma. Je hebt dan meestal minder last van je astma. Of een tijd helemaal geen last meer. Bij astma krijg je deze adviezen van je huisarts:

Door rook krijg je meer en erger last van je astma. Ook als je zelf niet rookt en een ander wel. Stoppen met roken is bij astma extra belangrijk:

• Je hebt minder last van slijm en een benauwd gevoel.
• Je medicijnen werken beter.
• Je hebt minder of zelfs geen medicijnen meer nodig.
• Je zorgt dat de schade aan je longen niet erger wordt. 

Kijk hier voor adviezen en hulp bij stoppen met roken.

Fit zijn helpt om makkelijker te ademen. 

• Beweeg elke dag een half uur of meer. Ben je dit niet gewend? Begin met 10 minuten per dag. En beweeg steeds iets meer.
• Doe iets wat je leuk vindt. Bijvoorbeeld wandelen, fietsen of zwemmen.
• Is het koud buiten? Probeer door je neus te ademen. De lucht warmt in je neus al iets op. En prikkelt dan  je longen minder.

Misschien voel je je vaak benauwd als je beweegt. Maak dan een afspraak met je huisarts of de praktijkondersteuner. 

Kijk voor meer adviezen bij gezond bewegen.

Te zwaar zijn maakt de behandeling van astma moeilijker. Kijk bij adviezen om af te vallen. Lukt het je niet zelf om genoeg af te vallen? Maak dan een afspraak bij je huisarts of de praktijkondersteuner. Misschien kun je meedoen aan een leefstijl-programma. 

• Probeer niet in de buurt van prikkels te komen. Bijvoorbeeld: kom niet in een ruimte waar mensen roken.
• Bij een allergie voor huisstofmijt kun je zorgen voor minder huisstofmijt.
• Ben je allergisch voor een huisdier? Soms helpt het om het dier weg te doen. Wel blijven de schilfers uit de vacht nog een tijdje in huis. Na een paar maanden kun je merken of je minder last hebt van je astma.
• Heb je ook klachten als niezen of een dichte neus? Een behandeling hiervan kan ook je astma minder maken. Vraag je huisarts of de praktijkondersteuner om advies.

Gebruik je elke dag medicijnen tegen astma? Haal dan elk jaar de griepprik. Je krijgt hierover bericht van je huisarts. 

Behandeling van astma

Astma kun je goed behandelen met medicijnen. Daarbij blijft gezond leven heel belangrijk.

Medicijnen genezen astma niet. Door medicijnen heb je geen of minder last van je astma. Belangrijk is dat je de medicijnen goed gebruikt.

Medicijnen tegen astma adem je in. Zo komen de medicijnen gelijk in je longen. Dit doe je met een klein apparaatje: een puffer. Een ander woord voor puffer is inhalator.

Lees meer over medicijnen bij astma.

Hoe gaat het verder bij astma?

Medicijnen en gezond leven helpen bij astma vaak goed. Soms heb je helemaal geen last meer van je astma. De klachten kunnen ook terugkomen. Bijvoorbeeld bij kouder weer. Of als je verkouden bent. 

De ziekte zelf gaat niet meer over: je longen blijven gevoelig voor prikkels.

Blijf je medicijnen goed gebruiken. En hou de adviezen voor gezond leven vol:

• niet roken
• genoeg bewegen
• afvallen als je te zwaar bent
• niet in de buurt van prikkels komen
• elk jaar de griepprik halen

Je huisarts en de praktijkondersteuner helpen je hierbij.

Blijf je toch vaak last houden van je astma? Dan kan je huisarts je doorsturen naar de longarts in het ziekenhuis.

Meer informatie over astma

Meer informatie over astma en contact met andere mensen met astma: Longfonds.