Slaapapneu : OSAS, Obstructieve Slaapapneu Syndroom

Wat is slaapapneu?

Slaapapneu betekent 'niet ademen tijdens de slaap’. Iemand met slaapapneu stopt vaak met ademen tijdens de slaap. De adempauzes duren 10 seconden of langer.

Van de 100 mensen heeft waarschijnlijk 1 persoon slaapapneu. Het is niet precies bekend hoe vaak het voorkomt, omdat het niet altijd wordt ontdekt.

Slaapapneu komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Het komt vooral voor bij mensen van 45 tot 65 jaar.

Welke klachten heb ik bij slaapapneu?

Dit gebeurt er als u last heeft van slaapapneu:

• Tijdens het slapen stopt u vaak met ademen: dit gebeurt meer dan 5 keer per uur.
• Een adempauze duurt 10 seconden of langer.  
• U kunt vaker wakker schrikken. U kunt het gevoel hebben dat u stikt.
• Hierdoor kunt u onrustig slapen.
• Sommige mensen merken niets en slapen gewoon door.

Door de adempauzes bent u overdag erg slaperig en niet goed uitgerust. U kunt minder goed opletten. Daardoor heeft u meer kans op een ongeluk, bijvoorbeeld op uw werk of in het verkeer.

Slaapapneu kan samengaan met andere problemen:

• Sommige mensen met slaapapneu snurken ook. Van de 10 mensen die snurken heeft er 1 slaapapneu.
• Veel mensen met slaapapneu hebben overgewicht.
• Mensen met slaapapneu hebben vaak hoge bloeddruk of een hoog cholesterol.
• Een deel van de mensen met slaapapneu heeft diabetes type 2.
• Met slaapapneu heeft u mogelijk een grotere kans op ziekten van hart en bloedvaten. 

Hoe ontstaat slaapapneu?

Slaapapneu ontstaat doordat uw keel slap is en daardoor even dicht zit.

Als u slaapt, ontspant u zich helemaal. Bij sommige mensen wordt de keel dan zo slap, dat er geen lucht meer doorheen kan. Of veel minder lucht. Dat gebeurt bij slaapapneu. Daardoor kan er even geen lucht in of uit de longen. De ademhaling stopt dus even. Uw lichaam krijgt dan minder zuurstof. Erna gaat u vanzelf weer ademen. Het kan zijn dat u dan wakker wordt of gewoon blijft slapen.

Bij overgewicht komt dit vaker voor. Ook als u op uw rug slaapt. En door veel alcohol drinken is de kans op adempauzes tijdens de slaap groter.

U hoeft niet bang te zijn dat u helemaal stopt met ademen.

Onderzoek bij slaapapneu

Bij klachten van slaapapneu stuurt de huisarts u door voor verder onderzoek. De huisarts stuurt u hiervoor naar een neuroloog, keel-neus-oorarts of longarts.

Om te kijken of u slaapapneu heeft, krijgt u een slaaponderzoek. Terwijl u slaapt, meet een apparaat hoe vaak en hoe lang uw adem stopt. Dit onderzoek kan thuis of in het ziekenhuis.

Slaapapneu geeft waarschijnlijk een grotere kans op ziekten van hart en bloedvaten. De huisarts controleert daarom uw gewicht, bloeddruk, bloedsuiker, nieren en cholesterol.

Wat kan ik zelf doen bij slaapapneu?

• Heeft u overgewicht? Uw klachten kunnen minder worden of weggaan als het u lukt af te vallen. 
  U kunt ook meedoen aan een leefstijlprogramma.
• Géén alcohol drinken is het beste voor uw gezondheid. Drinkt u toch? Drink dan niet meer dan 1 glas alcohol op een dag. En drink niet iedere dag.
• Gebruik géén slaapmiddelen. Alcohol, drugs, kalmeringsmiddelen en slaapmiddelen maken u nog slaperiger en minder alert.
• Houd er rekening mee dat u overdag slaperig en minder alert bent. Vooral in het verkeer en bij het bedienen van zware machines kan dat gevaarlijk zijn. Neem contact op met de bedrijfsarts voor begeleiding in uw werk.
• Probeer op uw buik of zij te slapen. Niet op uw rug.
  • Als u wilt, kunt u een tennisbal naaien in de achterkant van uw pyjama of slaapshirt, tussen de schouderbladen. Dat helpt om niet op uw rug te gaan liggen.
  • Er zijn ook apparaatjes die u hierbij kunnen helpen. Het apparaatje houdt bij hoe u ligt. Als u op uw rug gaat liggen, trilt het apparaatje. Dat helpt om anders te gaan liggen.

Is er een behandeling voor slaapapneu?

• Sommige mensen stoppen minder vaak met ademen als ze met een speciaal bitje in de mond slapen.
• Als dat niet genoeg helpt, kan de arts voorstellen beademing in de nacht te proberen. U draagt dan tijdens uw slaap een masker op uw mond of neus. Een machine naast uw bed blaast via het masker meer lucht in uw luchtwegen. De klachten kunnen hierdoor minder erg worden.
• Soms is een operatie een oplossing. Dat kan een operatie in uw mond of keel zijn. Of een kaakoperatie. 

De behandelingen hebben voordelen en nadelen. Bespreek met uw arts wat het best bij uw situatie past. Gebruik hiervoor ook de Keuzekaart Slaapapneu.

Wat goed kan werken tegen overgewicht is meedoen aan een leefstijlprogramma. Dit kan bij slaapapneu als u een BMI van 25 of hoger heeft.
U leert gezond eten, meer bewegen en uw gedrag veranderen. Daardoor houdt u de gezonde gewoontes vol. Zo valt u op een gezonde manier af. 
U krijgt hulp van een leefstijlcoach, diëtiste, fysiotherapeut of oefentherapeut. Uw huisarts kan u doorsturen.

Meer informatie over slaapapneu

Meer informatie over slaapapneu vindt u:

• op de website van de keel-neus-oor-artsen 
• bij de Hersenstichting
• bij de ApneuVereniging

De informatie over slaapapneu hebben we gemaakt met:

• de richtlijn voor huisartsen over Slaapproblemen en slaapmiddelen