Infecties tegengaan tijdens chemotherapie bij acute leukemie, multipel myeloom of lymfoom : regels tijdens neutropene fase in het ziekenhuis

Chemotherapie remt de aanmaak van kankercellen. Dit is goed.
Maar chemotherapie remt ook de aanmaak van bloedcellen.
In uw bloed zitten bloedplaatjes, rode bloedcellen en witte bloedcellen.
Sommige witte bloedcellen beschermen u tegen infecties. Als u te weinig witte bloedcellen heeft, kunt u sneller een infectie krijgen.
De periode dat u te weinig witte bloedcellen heeft, heet een dip-periode of neutropene fase. Patiënten in een dip-periode hebben vaak koorts met koude rillingen.

Als u een intensieve chemokuur krijgt, blijft u tijdens een dip-periode in het ziekenhuis.
Als u in het ziekenhuis blijft, onderzoekt de arts uw bloed minimaal 3 keer per week. De arts weet dan hoeveel witte en rode bloedcellen en hoeveel bloedplaatjes u heeft. Zo weet de arts wanneer u geen dip-periode meer heeft.
Een dip-periode duurt meestal 2 tot 3 weken. Dit verschilt per persoon.

Om u tijdens een dip-periode te beschermen tegen een infectie, zijn er verschillende regels.
Deze regels zijn er voor u, uw bezoek en de zorgverleners die u helpen.
Als de dip-periode voorbij is, kunt u stoppen met de leefregels. De dip-periode is voorbij als u weer genoeg witte bloedcellen heeft. Uw arts bespreekt dit met u.

Handen schoonhouden

U en uw bezoek moeten de handen goed wassen of handenalcohol gebruiken. Handenalcohol doodt bacteriën, maar is veilig voor de huid. Alleen de handen wassen met water en zeep, is niet genoeg.
Op uw kamer hangt een apparaat met handenalcohol. Bij het apparaat staat hoe u uw handen het beste kunt wassen.

Uzelf verzorgen

Het is belangrijk om uzelf goed te blijven verzorgen. Voor uw verzorging en voor het gebruik van verzorgingsproducten zijn er ook verschillende regels.

Douchen

• Was uzelf iedere dag.
• Gebruik vloeibare zeep uit een pompje of fles. Gebruik geen vast stuk zeep. Op een vast stuk zeep kunnen te veel bacteriën achterblijven die u zieker kunnen maken.
• U kunt uw haar gewoon met gewone, vloeibare shampoo uit een fles wassen.
• Heeft u een PICC-lijn? Deze PICC-lijn moet afgeplakt zijn voordat u gaat douchen. Zo kan er geen water in komen. De verpleegkundige helpt u hierbij.
• Draag in de badkamer badslippers.

Kleding en sieraden

• Trek elke dag schoon ondergoed, schone kleding en schone slaapkleding aan.
• Draag sloffen of schoenen. Loop niet op blote voeten.
• De verpleegkundige verschoont uw bed dagelijks.
• Draag geen oorbellen of piercings. Draag liever ook geen ringen.

Mond

• Voor u met chemotherapie gaat beginnen, is het goed om een mondhygiënist te bezoeken. De mondhygiënist kan u tips geven hoe u tijdens de chemotherapie uw mond goed kunt verzorgen en een infectie kunt voorkomen.
• Poets 2 tot 3 keer per dag uw tanden met een zachte tandenborstel of een elektrische tandenborstel. Een zachte tandenborstel vervangt u elke week met een nieuwe. Een elektrische tandenborstel maakt u schoon met Chloorhexidine mondspoeling. Dit krijgt u van de verpleegkundige.
• U mag een tube tandpasta 1 week gebruiken.
• Spoel 4 keer per dag uw mond met een flesje NaCl 0,9% mondspoeling. U krijgt flesjes van de verpleegkundige.

Huid

• Scheer uzelf met een scheerapparaat. Met een scheermes kunt u uzelf sneller snijden. U kunt dan sneller een infectie krijgen. Maak uw scheerapparaat elke dag schoon met alcohol. U kunt de alcohol in het ziekenhuis krijgen.
• Door chemotherapie kan uw huid uitdrogen. U kunt uw huid insmeren met een crème. Gebruik een crème uit een tube of flesje. Gebruik geen crème uit een pot. In een pot kunnen te veel bacteriën achterblijven die u zieker kunnen maken.
• U mag make-up en verzorgingsproducten gebruiken. De make-up en verzorgingsproducten moeten nieuw zijn.
• In uw dip-periode moet u nieuwe verzorgingsproducten gebruiken. In de lijst hieronder staat hoe lang u een product mag gebruiken. Na die tijd mag u het product alleen gebruiken buiten het ziekenhuis als u geen dip-periode meer heeft. Anderen mogen het product wel gebruiken.

Andere regels

• De verpleegkundige verschoont elke dag uw bed. U mag uw eigen dekbed, dekbedovertrek en kussen meenemen, als deze schoon en van synthetisch materiaal zijn.
• Laat u iets op de grond vallen? Gebruik het pas weer als het is schoongemaakt.
• Contactlenzen kunnen uw oog irriteren of infecteren. Draag daarom geen contactlenzen, maar een bril. Moet u echt contactlenzen dragen? Bespreek dit met uw arts.
• Gebruik de wc op uw eigen kamer. Vermijd een openbaar toilet. De kans op een infectie is namelijk groter bij een openbaar toilet.
• Vrouwen die nog ongesteld worden, krijgen medicijnen om tijdelijk niet meer ongesteld te worden. Zo bent u beter beschermd tegen een infectie.
  Wordt u toch ongesteld? Vertel dit dan aan de verpleegkundige.

Eten

U kunt soms zieker worden door eten of drinken. Meer informatie over wat u mag eten of drinken leest u op de webpagina: Voedingsrichtlijn verminderde afweer bij een hematologische patiënt.
U kunt altijd met de diëtist bespreken of u iets mag eten of drinken.

U mag zelf uw kamer verlaten. U mag ook bezoek krijgen. Er zijn wel verschillende regels:

• Er mogen niet meer dan 2 mensen tegelijk op bezoek komen.
• Mensen met een koortslip, steenpuist, diarree of een verkoudheid kunnen een bezoekje beter uitstellen. Als ze toch op bezoek komen, raak elkaar dan niet aan.
• Kinderen met een besmettelijke kinderziekte, mogen niet op bezoek komen. Voorbeelden van deze kinderziektes zijn waterpokken en mazelen.
• Bezoekers moeten zich eerst melden bij de verpleegkundige. De verpleegkundige vertelt welke regels bezoekers moeten volgen om u te beschermen.
• Bezoekers moeten hun handen schoonmaken voordat zij uw kamer binnenkomen. Als ze weggaan, moeten ze hun handen weer schoonmaken. Op de afdeling en in de kamers zijn meerdere apparaten met handenalcohol.
• Uw bezoek mag geen bloemen of planten meenemen, omdat deze bacteriën kunnen dragen.
• Uw bezoek mag iets lekkers voor u meenemen. Meer informatie over wat u mag eten of drinken leest u op de webpagina: Voedingsrichtlijn verminderde afweer bij een hematologische patiënt.
• Ontwijk grote groepen mensen in een kleine ruimte, zoals volle liften.
• Als u van de afdeling gaat, draag dan een FFP2 mondneusmasker. Door het mondneusmasker ademt u geen stof in. U krijgt het mondneusmasker van de verpleegkundige.

• Bacteriën in uw maag-darmkanaal zijn meestal ongevaarlijk. Als u een dip-periode heeft, kunt u door deze bacteriën een infectie krijgen. U krijgt elke dag SDD-medicijnen om deze bacteriën te doden. SSD betekent selectieve darm decontaminatie. Decontaminatie betekent letterlijk ontsmetten.
• 1 keer per week controleert de verpleegkundige of de bacteriën groeien.
  Dit gebeurt door wat cellen uit uw keel en het rectum te halen. Het rectum is het laatste stukje van uw darm.
  De verpleegkundige haalt de cellen uit uw keel voor u gaat eten. De verpleegkundige haalt de cellen uit uw rectum voor u gaat douchen.
• Om de medicijnen tijdens een dip-periode goed te laten werken, zijn er speciale regels:
  • Ciprofloxacine: 30 minuten voordat en nadat u het medicijn inneemt, mag u geen melkproducten gebruiken.
  • Feniticilline (Broxil): dit medicijn neemt u 1 uur voor de maaltijd of 2 uur na de maaltijd in.
  • Valaciclovir: dit medicijn neemt u voor, tijdens of na de maaltijd in.
  • Voriconazol: dit medicijn neemt u 1 uur voor de maaltijd of 1 uur na de maaltijd in.

Door uw ziekte en de chemotherapie kunt u moe worden. Rust goed uit.
Als u zich goed genoeg voelt, probeer dan een paar keer per dag te bewegen. Loop bijvoorbeeld door uw kamer of over de gang.
U kunt ook de hometrainer gebruiken. Na gebruik moet u het apparaat wel schoonmaken met het schoonmaakmiddel Oxyfoam Oxyfoam staat bij het apparaat.
Een fysiotherapeut geeft u uitleg over beweging tijdens een dip-periode.
Na deze uitleg mag u ook zelfstandig sporten in de Oncogym. Dit is een sportzaal op de afdeling Oncologie van OLVG, locatie West. Zorg dat u uzelf niet te zwaar belast.