Zwangerschap en psychische klachten : u kunt hiervoor terecht bij POP-expertisecentrum

Vaak worden psychiatrische ziekten in een zwangerschap niet herkend of er wordt geen diagnose gesteld. Dit komt omdat veel klachten van de zwangerschap hetzelfde zijn als klachten van psychiatrische ziekten. Denk aan slecht slapen, anders eten, aankomen in gewicht, gebrek aan energie, hartkloppingen en vermoeidheid. Als deze klachten er zijn, wordt vaak gedacht dat dit bij de zwangerschap hoort, en wordt niet gelijk gedacht aan een psychiatrische ziekte. Daarom is de diagnostiek en behandeling van de psychiatrische klachten soms vertraagd.

Psychiatrische problemen in het kraambed kunnen de interactie tussen moeder en kind moeilijker maken. De eerste dagen en weken na de bevalling zijn erg belangrijk voor de moeder-kind binding. Als de binding tussen moeder en kind minder sterk is, kan de moeder soms minder goed zorgen voor haar kind. Tevens kunnen psychiatrische stoornissen van de moeder effecten hebben op de ontwikkeling van het kind. Gelukkig kunnen psychiatrische stoornissen tijdens zwangerschap en kraambed goed behandeld worden waardoor problemen kunnen worden voorkomen, ook bij de baby.

Bepaalde omstandigheden kunnen de zwangere kwetsbaarder maken voor een psychiatrische stoornis tijdens de zwangerschap of na de bevalling. Deze risicofactoren kunnen zowel psychiatrisch als verloskundig zijn.

Psychiatrische risicofactoren

• een eerder doorgemaakte episode van een psychiatrische stoornis in het verleden al dan niet  bij een vorige zwangerschap of bevalling
• traumatische ervaringen zoals bijvoorbeeld huiselijk geweld of negatieve seksuele ervaringen
• psychiatrische stoornissen bij familieleden of partner
• het hebben van psychische klachten of psychische klachten bij partner
• verslaving of gebruik van middelen zoals nicotine, alcohol- of drugs

Verloskundige risicofactoren

• een ongeplande of ongewenste zwangerschap
• problemen tijdens een eerdere zwangerschap of bevalling
• algemene risico’s zoals veel stress al dan niet door sociale problemen zoals alleenstaand moederschap, weinig steun van familie of vrienden, huisvestingsprobleem, financiële problemen.

Het goede nieuws is dat de meeste psychiatrische stoornissen tijdens de zwangerschap en in het kraambed goed te behandelen zijn. Het is van belang om de stoornis vroeg te signaleren zodat tijdige behandeling kan plaatsvinden. Dit komt de moeder, foetus/de baby en het gezin ten goede. 

Het POP-expertisecentrum adviseert zwangere vrouwen met (een kwetsbaarheid voor) psychiatrische stoornissen over (medicamenteuze) behandelingsmogelijkheden gedurende de zwangerschap en postpartum. Om dit advies zo passend mogelijk voor iedere individuele patiënt en het toekomstige kind te maken, vormen wij een multidisciplinair team bestaande uit een Psychiater, Obstetricus (gynaecoloog) en een Pediater (kinderarts): POP. Elke specialist informeert de patiënt vanuit zijn eigen invalshoek, waarbij zowel de risico’s van een onbehandelde psychiatrische ziekte als de voordelen en risico’s van een (medicamenteuze) behandeling worden toegelicht.

De voornaamste activiteit van het POP-expertisecentrum is advies geven. De verwijzer en huidige behandelaren van de patiënt blijven verantwoordelijk voor het uitvoerende beleid.

Ons doel

• Kennis van psychiatrische stoornissen en hun effecten op het nageslacht en gezin vergroten.
• Multidisciplinair opgesteld behandeladvies geven t.a.v. :
  • adviseren over preventie of behandeling van psychiatrische symptomen van moeder;
  • adviseren over het opstarten danwel intensiveren van (eventuele) psychiatrische, sociale en medische hulp om het functioneren en welzijn van moeder en gezin te verbeteren;
  • optimaliseren van de gezondheid en ontwikkeling van foetus en baby.

Hierbij rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van moeder en haar directe gezin of systeem (partner, baby, andere familie- en/of systeemleden).