Myrte Molenaar

Waar is de afdeling Infectiepreventie voor?

‘Wij willen voorkomen dat patiënten tijdens hun ziekenhuisopname een infectie oplopen. Daarom geven we scholing over hygiënisch werken, voeren we inspecties uit en denken we mee bij verbouwingen. Landelijke richtlijnen voor infectiepreventie vertalen we naar onze eigen zorginstelling. En als er een uitbraak is van bijvoorbeeld MRSA of VRE, isoleren we patiënten en doen we contactonderzoek.’

Komen ziekenhuisinfecties vaak voor?

‘Regelmatig. Zorgelijk is dat we steeds meer resistente micro-organismen tegenkomen, vooral bij patiënten die in het buitenland zijn geweest en daar in een ziekenhuis hebben gelegen. Zij worden bij binnenkomst eerst in isolatie geplaatst – zelfs als ze uit België komen. Buiten Nederland wordt namelijk veel meer antibiotica voorgeschreven, waardoor de ontwikkeling van resistentie groter is. Verpleegkundigen nemen kweken af en als blijkt dat iemand een resistente bacterie bij zich draagt, blijft die patiënt in isolatie.’

Hoe ontstaat antibioticaresistentie?

‘Bacteriën delen zich razendsnel, ongeveer elke acht uur. Hun enige doel is overleven, dus passen ze zich voortdurend aan hun omgeving aan. Wanneer ze antibiotica tegenkomen, “bedenken” ze manieren om die onschadelijk te maken: ze breken het middel af of veranderen van vorm, zodat het antibioticum niet meer kan binden. Dan werkt de behandeling niet meer en kan de bacterie doorgroeien.’

Hygiënisch werken is dus cruciaal.

‘Absoluut! Tachtig procent van alle micro-organismen wordt via de handen verspreid. Daarom is handhygiëne essentieel. Korte nagels, zonder nagellak, en het niet dragen van hand- en polssieraden horen daarbij. Handschoenen beschermen het personeel, maar kunnen ook schijnveiligheid geven: als je ze te lang aanhoudt en van patiënt naar patiënt gaat, verspreid je juist bacteriën. Handen wassen of desinfecteren werkt echt het best. Ook na het uittrekken van de handschoenen.’

Jullie geven ook scholing aan medewerkers. Hoe doe je dat?

Doordat ik al jaren scholing geef aan zorgmedewerkers door het hele ziekenhuis, heb ik gemerkt dat het afwisselen van manieren om scholing te geven goed aanslaat.  Zo heb ik samen met collega’s een escaperoom opgezet, themaweken georganiseerd en proberen we altijd middels winacties kennis over te dragen – altijd met een prijs voor de winnaar. Dat motiveert.’

Om de zorg te verduurzamen kijken afdelingen of ze materiaal kunnen hergebruiken, in plaats van weggooien. Hoe staat de afdeling Infectiepreventie daarin?

‘Wij denken graag mee met de GreenTeams van afdelingen, maar de veiligheid van patiënten staat altijd voorop. Sommige materialen kunnen prima hergebruikt worden als ze goed gereinigd of gesteriliseerd worden, andere materialen zijn niet ontworpen voor hergebruik. Wet- en regelgeving en landelijke protocollen spelen hier een grote rol in.’

Neem je je werk ook mee naar huis?

‘Zeker. Waar ik ook kom: het valt me altijd op hoe schoon het er is. Nu durf je me niet meer uit te nodigen, he! Maar ik kan zeggen: mijn eigen huis is schoon, maar zeker niet steriel. Ik heb geen smetvrees. Bacteriën zijn ook heel goed voor je, ze doen goed werk. Voor een goede weerstand moet je juist met bacteriën in aanraking komen.’