Vrouwengezondheid

Arts-onderzoeker Merel de Heer-Koster en oud-decaan prof. dr. Fedde Scheele hebben een internationaal Delphi-onderzoek uitgevoerd naar vrouwengezondheid in het algemeen. Veel medische kennis is namelijk gebaseerd op het mannelijke lichaam. Dit leidt vaak tot gemiste diagnoses en minder effectieve behandelingen bij vrouwen.

Samen met experts en een patiëntenadviesraad uit Europa en Noord-Amerika is overeengekomen welke kennis artsen nodig hebben om sekse- en genderverschillen in de zorg beter te begrijpen. Het resultaat is een lijst prioriteiten binnen 5 aandachtsgebieden: verschillen in diagnose en symptomatologie; farmacologische overwegingen; de impact van de vrouwelijke levenscyclus op gezondheid en ziekte; de maatschappelijke positie van vrouwen in de gezondheidszorg; de perceptie van patiënten over ziekte en behandeling.

De volgende stap is om deze kennis niet alleen in medische opleidingen op te nemen, maar ook in beleidsvorming en informatievoorziening voor vrouwen in het algemeen. De studie benadrukt dat inclusieve zorg begint bij kennis en bewustwording.

Voeding en het immuunsysteem

Diëtist-onderzoeker dr. Berber Vlieg-Boerstra richt zich met haar onderzoekslijn op de relatie tussen voeding en het ontstaan en beloop van voedselallergie en andere allergische ziekten zoals astma en eczeem bij zuigelingen, kinderen en volwassenen. Op dit moment lopen er drie studies waarvan de eerste resultaten in 2025 worden verwacht.

In de Synbio-breast studie onderzoekt zij met haar team de relatie tussen de eetgewoonten van moeders en de ontwikkeling van allergie bij jonge baby's. De Diameter studie bekijkt het effect van immuunondersteunende voeding bij pinda- en notenallergie, en in de IMPACDD studie verkent zij de relatie tussen immuunondersteunende voeding en eczeem bij volwassenen. Dit soort voedingsstudies zijn zeer arbeidsintensief omdat ze een goede dieettrouw vergen en dus een uitvoerige begeleiding door de diëtisten. Dankzij de inzet van Berber en haar team lopen de studies goed en we kijken uit naar de eerste resultaten.

CWTS analyse

Het Centrum voor Wetenschap en Technologie Studies (CWTS) in Leiden heeft in 2024 onderzoek gedaan naar de publicaties van de STZ-ziekenhuizen en naar die van elk STZ-ziekenhuis individueel, met onder meer aandacht voor aantallen, impact, onderzoeksgebieden, open access en samenwerkingsverbanden.

Binnen de ranglijst van de 27 topklinische ziekenhuizen staat OLVG op de tweede plaats, na het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. Qua aantal OLVG-publicaties staan de afdelingen Chirurgie, Cardiologie en Interne Geneeskunde respectievelijk op de eerste, tweede en derde plaats. Bijna 80% van de publicaties is open access, wat transparante kennisdeling benadrukt. De analyse laat ook zien dat OLVG flink samenwerkt met andere instellingen, en daar zijn we trots op! Een samenvatting van de gehele analyse, gepubliceerd door STZ, is hier te vinden.

Onderzoek naar opleiden

Prof. dr. Fedde Scheele nam in oktober afscheid als decaan van het Leerhuis voor een overstap naar de ACTA. Hij heeft veel betekend voor zowel de medische opleidingen als wetenschap in OLVG. Als hoogleraar heeft hij onderzoek naar medisch onderwijs op de kaart gezet en maar liefst 30 promovendi begeleid. 

Zijn onderzoekslijn heeft o.a. impact gehad op het Europese curriculumontwerp voor de medisch specialistenopleiding, het beïnvloeden van toetsprogramma’s voor de specialistenopleiding en voor de betekenis en implementatie van open cultuur. Prof. dr. Rudolf Poolman, orthopedisch chirurg, heeft met veel enthousiasme het stokje overgenomen. Onder zijn leiding en in samenwerking met team wetenschap en de commissie wetenschap bouwen we verder aan de ontwikkeling van wetenschappelijk onderzoek in OLVG. 

Pizza & Wetenschap

Op donderdag 18 januari vond de tweede editie van ‘Pizza & Wetenschap’ plaats. Tijdens dit evenement proosten we op een nieuw jaar vol wetenschap en gaan we in gesprek over een specifiek thema dat onderzoekers aangaat.  

Dr. Jennifer van den Broeke gaf de keynote presentatie over inclusief onderzoek doen. Er zijn meerdere groepen die minder gepresenteerd zijn in onderzoek, zoals vrouwen, ouderen, etnische minderheden en mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Dit is een probleem omdat de richtlijnen, die voor alle patiënten worden gebruikt, wel gebaseerd zijn op deze onderzoeken. Jennifer nam de toehoorders mee in hoe je deze mensen wel kunt meenemen in je onderzoek en ook in alle fasen van het onderzoek. Na deze interessante keynote werd er door de grote groep aanwezigen nog nagepraat onder het genot van pizza en een drankje.

Wetenschapsweek

Van 22 tot en met 25 april stond wetenschap in de kijker in OLVG. 

Verspreid over de week waren er verschillende workshops te volgen. Op donderdag 25 april werden er meerdere prijzen uitgereikt tijdens een feestelijke wetenschapsdag. De keynote presentatie van dit jaar werd gegeven door Prof. dr. Marcel Levi (hoogleraar Geneeskunde) en had als titel ‘Research, waarom eigenlijk?’. Hij sprak tijdens zijn keynote over de waarde van wetenschap voor de moderne geneeskunde en benadrukte het belang van goede samenwerking tussen disciplines op dit gebied.  

Onderzoeksprijs – Yvette Hendrix, promovendus Gynaecologie en ondertussen huisarts i.o., won de onderzoeksprijs. Zij onderzocht of EMDR-therapie (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) vlak na de bevalling helpt om posttraumatische stress (PTSS) klachten te verminderen of voorkomen.

Posterprijs – Saskia Oosterbaan, arts-docent binnen het Leerhuis, voor haar onderzoek naar interprofessionele educatie (IPE) binnen OLVG. Saskia onderzocht de motiverende factoren voor tutoren die het IPE-proces ondersteunen. 

Dr. Keeman publicatieprijs – Sharron van den Berg, verpleegkundig specialist kinderverpleegkunde, voor haar publicatie over of medische hypnose met een VR-bril net zo goed werkt tegen angst en pijn bij kinderen als medische hypnose door een zorgverlener. Op 13 december won zij tevens de Santeon Verpleegkunde prijs met dit artikel.  

Descartesprijs – Melanie Baas, promovendus Gynaecologie & Verloskunde. Zij onderzocht of EMDR-therapie bevalangst vermindert en veilig is voor moeder en kind. Er bleek geen verschil in bevalangst tussen de groep die wel EMDR-therapie kreeg en de groep die dat niet kreeg. 

Symposium verpleegkundig onderzoek

Op 20 november vond het symposium verpleegkundig onderzoek plaats, met als thema ‘Samen beslissen door verpleegkundigen’.

Tijdens het symposium werden de winnaars van de verpleegkundige onderzoeksprijzen 2024 bekend! Albine Moser gaf de keynote over ‘Samen Beslissen door verpleegkundigen’ en er waren drie inspirerende parallelsessies over samen beslissen in de prakijkt door OLVG’ers. Moderator Anita de Vette van het VSB zorgde dat alles soepel in elkaar over liep. 

Juryprijs – Hanne van Wettum (Heelkunde) voor een case studie naar welke verpleegkundige interventie het meest geschikt is om pijn tijdens wondzorg te verminderen bij een patiënt met verslavingsproblematiek in het verleden.

Publieksprijs – Silvia Chiappalone (Dialyse) met een knelpuntanalyse naar hoe de dialyseafdeling minder water, afval en elektriciteit kan gebruiken en wat het personeel nodig heeft om dit te bereiken.