home

Artrose in de knie : gonartrose

Bij artrose in de knie slijt het kraakbeen in de knie. De slijtage van het kraakbeen in uw knie kan voor pijn zorgen. Als u meer beweegt kunnen de klachten minder worden. Een andere naam voor artrose in de knie is gonartrose.

Over artrose in de knie

Thuisarts logo Onderstaande informatie is afkomstig van Thuisarts.nl

Video: artrose van de knie

Video: artrose van de knie en bewegen

Video: gezond afvallen doe je zo

Wat is artrose van de knie?

Bij artrose van de knie verandert het kraakbeen in uw knie.

Uw bovenbeen en onderbeen zitten met uw knie aan elkaar. Op die 2 botten zit een laagje kraakbeen. Dat kraakbeen is normaal heel glad. Zo kan uw knie makkelijk buigen, draaien en strekken.

 

Bij artrose is het kraakbeen dun en niet glad.
Ook is het laagje cellen (slijmvlies) aan de binnenkant van de knie steeds ontstoken.

Na een tijd worden de botten aan de randen ook breder.

Klachten bij artrose van de knie

  • Artrose van de knie begint met pijn en stijfheid in de knie.
    U merkt dit vooral 's ochtends of als u na een tijdje zitten opstaat. Dit heet startpijn of ochtendstijfheid. Na 10 tot 30 minuten bewegen merkt u dat de knie minder stijf wordt. 
    Ook voelt u pijn als u veel doet met de knie. Bijvoorbeeld als u traploopt.
  • Als uw knie erg stijf is, kunt u uw knie minder ver buigen of minder ver strekken.
  • Soms zijn de klachten wat erger en soms weer wat minder.
  • Uw knie kan er anders uit gaan zien als u al lang artrose heeft. Er kan extra bot groeien aan de randen van de knie. Daardoor wordt uw knie wat breder.

Hoe ontstaat artrose?

Hoe artrose ontstaat, is niet precies bekend. 
Wel weten we dat artrose vaker voorkomt: 

  • bij vrouwen
  • vanaf 45 jaar 
  • bij overgewicht 
  • bij mensen met artrose in andere gewrichten 
  • bij mensen die eerder een botbreuk hebben gehad.

Soms ontstaat artrose:

  • na jaren van activiteiten die zwaar zijn voor de gewrichten 
  • nadat een gewricht bij een ongeluk is beschadigd
  • of na een andere ziekte van de gewrichten zoals bij reumatoïde artritis

Hoe weet ik of ik artrose heb?

Uw huisarts herkent artrose meestal als u over uw klachten vertelt. Ook onderzoekt uw huisarts uw gewricht. 

Röntgenfoto's zijn meestal niet nodig. Een foto laat niet goed zien hoe erg uw klachten zijn. 

Bewegen en minder zwaar worden bij artrose in de knie

Met bewegen en gezond eten wordt uw lichaam sterker, uw gewicht minder en de pijn vaak minder.

  • U kunt ook een oefenprogramma maken samen met uw huisarts, een fysiotherapeut of oefentherapeut. De therapeut legt uit hoe u de oefeningen doet. Daarna kunt u de oefeningen thuis blijven doen of met begeleiding (in een groep of alleen met de therapeut).
     
  • Als u te zwaar bent, helpt het tegen de pijn om af te vallen. Uw knieën hoeven dan minder gewicht te dragen. De pijn wordt minder als u minder zwaar bent. Een diëtist kan u helpen om gezond te eten en af te vallen. U kunt ook meedoen aan een leefstijl-programma.
    Bekijk ook de film over gezond afvallen.

Als u meer gaat bewegen, is wat extra pijn en stijfheid in de knie normaal. De artrose wordt er niet erger van.

Meer pijn

Heeft u een periode veel pijn? Dan is het goed zo weinig mogelijk te steunen op de pijnlijke knie. Blijf de knie wel bewegen en gebruik pijnstillers. Blijf de normale dingen doen die u op een dag doet.
U kunt advies krijgen over loophulpmiddelen, zoals stok of rollator.
Als het iets beter gaat, kunt u de oefeningen weer gaan doen. Ga weer stukjes lopen. Soms helpt het om daarbij een wandelstok te gebruiken (aan de gezonde zijde) of een rollator.

Braces of inlegzolen helpen niet bij artrose in de knie. 

Middelen die u zelf kunt kopen

Er zijn veel middelen die u zelf kunt kopen. U kunt ze beter niet gebruiken.

  • Glucosamide en chondroitine helpen niet. Het is onzeker of de middelen bijwerkingen hebben.
  • Kurkuma, boswellia en groenlipmossel: er is geen goed onderzoek gedaan of deze middelen helpen en of ze ook nadelen hebben.

Medicijnen tegen de pijn bij artrose in de knie

Is de pijn een tijd erger? Of gaat u bewegen en weet u dat u dan meer pijn kunt krijgen?

  • Dan kunt u paracetamol gebruiken: 2 pillen (= 1000 milligram), 3 of 4 keer per dag. 
  • Als dit niet genoeg helpt, kunt u er een NSAID bij gebruiken: ibuprofen, naproxen of diclofenac.
    U kunt kiezen voor pillen of een gel die u op de knie smeert.
    Slik pillen maximaal 2 weken.
    Gel kunt u langer gebruiken.
    Bent u ouder dan 60 jaar? Heeft u een ziekte? Of gebruikt u al medicijnen? Vraag aan uw huisarts of apotheek of u een NSAID mag gebruiken. 
  • Als ook dit niet helpt, kunt u tramadol slikken. Dit krijgt u alleen met een recept van uw arts. Dit medicijn kan verslavend zijn. Slik dit maximaal 2 weken.

Prik in de knie bij artrose

Een prik in uw knie kan helpen als afvallen, bewegen, oefeningen en pijnstillers niet genoeg helpen.

Uw huisarts kan de prik geven. Er zit een hormoon in dat ontstekingen remt (corticosteroïd).

Meestal wordt de pijn binnen 1 week minder. De pijn is ongeveer 3 weken minder.
U kunt maximaal 4 prikken per jaar krijgen. Tussen de prikken moet minimaal 6 weken zitten.

Mogelijke bijwerkingen van deze prikken:

  • Kleine kans op:
    • een allergische reactie
    • een bacterie in de knie
    • pijn en een dikke knie een paar dagen na de prik (2 van de 100 mensen)
  • Als u diabetes heeft, kunnen de bloedsuikers de eerste dagen na de prik te hoog of te laag zijn.
  • Na veel prikken kan het kraakbeen in de knie verder beschadigen. De artrose wordt dan erger.

Als prikken met de ontstekingsremmer niet genoeg helpen, zijn soms prikken met een ander medicijn (hyaluronzuur) mogelijk. Bijvoorbeeld als u niet geopereerd kunt worden. Het is onzeker of dit medicijn de klachten minder maakt. De prikken kunnen wel bijwerkingen hebben. Daarom kunt u deze behandeling meestal beter niet laten doen.

Hoe gaat het verder met artrose van de knie?

U komt na 3 maanden weer bij uw huisarts. U bespreekt hoe het gaat met bewegen en afvallen als u te zwaar was.
Als dit niet genoeg heeft geholpen, kunt u bespreken of u een prik in uw knie wilt.

Hebben de klachten met uw werk te maken? Dan kan de huisarts u naar de bedrijfsarts doorsturen. U kunt met de bedrijfsarts bespreken of er op uw werk aanpassingen nodig zijn. 

Heeft u alle behandelingen gedaan en blijft u veel klachten houden? En kunt u uw werk of andere activiteiten niet goed meer doen? Dan kunt u nadenken of u een kunstknie wilt. 
De huisarts kan u doorsturen naar het ziekenhuis als u hierover wilt praten.

Adviezen voor omgaan met de pijn vindt u bij pijn die langer blijft (chronische pijn).

Wanneer bellen bij artrose van de knie?

Neem contact op met uw huisarts

  • als u hulp wilt bij meer bewegen, oefeningen doen en gezond eten
  • als de klachten erger worden 
  • als u uw knie opeens niet meer kunt strekken en buigen : uw knie zit op slot.
    Dit kan komen door een gescheurde meniscus.

Meer informatie over artrose van de knie

Kijk voor meer informatie over artrose bij reuma.nl

We hebben de informatie over artrose in de knie gemaakt met de NHG-Standaard Niet-traumatische knieklachten.

Thuisarts logo De informatie die hierboven staat komt van Thuisarts.nl en is 22 okt 2020 nog aangepast.

Bewegen en oefeningen doen

  • Het is belangrijk dat u ongeveer 30 minuten per dag actief beweegt. U kunt bijvoorbeeld een activiteit doen waarbij u geen plotselinge bewegingen maakt zoals: wandelen, fietsen of zwemmen. Zo voorkomt u overbelasting van de knie.
  • U kunt elke dag oefeningen doen. De knie blijft dan soepel en de spieren rond de knie worden sterker.

Voorbeelden van oefeningen

Iedere oefening doet u 3 keer. Neem tussen iedere oefening steeds 30 seconden pauze.

Oefening 1

  • Ga op uw rug op de grond liggen. Strek uw benen.
  • Beweeg 1 voet over de grond in de richting van uw billen.
  • Strek uw been weer langzaam uit.

Oefening 2

  • Ga op uw rug op de grond liggen. Strek uw benen.
  • Beweeg uw tenen naar u toe. Druk uw knieholte in de grond.
  • Ontspan uw tenen en bovenbenen.

Oefening 3

  • Ga rechtop staan.
  • Maak een grote stap naar voren en buig de voorste knie.
  • Steun op het voorste been en houd de knie zoveel mogelijk boven de voet.
  • Zet uw been weer terug. U staat nu weer rechtop.
  • Doe dit ook met het andere been.

Oefening 4

  • Ga op de rand van een stevige tafel zitten. Laat uw onderbenen naar beneden hangen.
  • Strek 1 been zo ver mogelijk naar voren.
  • Houdt deze houding even vast.
  • Laat het been weer hangen.
  • Herhaal dit met uw andere been.

Oefening 5

Dit is een goede laatste oefening van uw oefenprogramma.

  • Ga op de rand van een stevige tafel zitten. Laat uw onderbenen naar beneden hangen.
  • Zwaai uw onderbenen rustig naar voren en naar achter. Doe dit 1 minuut lang.

Adviezen voor thuis

Napijn

U kunt napijn krijgen. Napijn is een teken dat u uw knie te veel heeft belast. Geef uw knie rust en doe het een volgende keer rustiger aan.

Blijvende pijn

Als u een langere tijd veel pijn heeft, moet u de knie een tijdje wat minder belasten. U kunt de knie minder belasten door minder zwaar te steunen op de knie. Bijvoorbeeld door een wandelstok te gebruiken. U moet wel blijven bewegen. Zodra het iets beter gaat, is het belangrijk om weer te oefenen en uw dagelijkse bewegingen op te pakken.

Hobby en beroep

Soms is het nodig om van hobby of beroep te veranderen om te knie te ontlasten. Hebben uw klachten invloed op uw werk? Bespreek dit dan met uw werkgever. Neem ook contact op met de bedrijfsarts. De bedrijfsarts bespreekt met u hoe u zo goed mogelijk kunt blijven werken.

Contact

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vraag aan de polikliniek via MijnOLVG of per e-mail. Op werkdagen kunt u ook bellen.

Polikliniek Orthopedie, locatie Oost, P3
020 510 88 84 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)
mailorthopedie@olvg.nl

Polikliniek Orthopedie, locatie West, route 5
020 510 88 84 (op werkdagen van 08.15 tot 16.15 uur)
mailorthopedie@olvg.nl

De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling Orthopedie van OLVG. Laatst gewijzigd:

Een deel van de informatie op deze pagina komt van Thuisarts.nl. Thuisarts.nl wordt gemaakt door het Nederlands Huisartsen Genootschap. De Federatie Medisch Specialisten, Patiëntenfederatie Nederland en Akwa GGZ werken mee aan Thuisarts.nl.