home

‘Een kijkoperatie biedt enorme voordelen vergeleken met een gewone leveroperatie’

'Darmkanker is een ingrijpende ziekte, die vaak pas laat wordt ontdekt. Ongeveer de helft van de mensen met darmkanker krijgt uitzaaiingen naar de lever. Zo’n diagnose is een enorme klap voor iedereen die ermee te maken krijgt. Je kunt hier alleen van genezen door een leveroperatie. Dit is een grote ingreep, vooral omdat dit tot voor kort via een grote buikoperatie gedaan moest worden. Tegenwoordig kan deze ingreep minimaal-invasief, via een kijkoperatie.'

De beste behandeling bij uitgezaaide darmkanker

Een kijkoperatie biedt niet alleen de beste kans op genezing, maar is ook – in ieder geval lichamelijk – minder ingrijpend. In OLVG behandelen we het overgrote deel van de mensen die darmkanker hebben met uitzaaiingen naar de lever op deze manier: geen grote buikwond meer, maar kleine sneetjes waardoor de arts met instrumenten een deel van de lever verwijdert. Deze techniek biedt patiënten enorme voordelen.

Op de fiets naar de poli

Mensen die via een kijkoperatie behandeld worden, herstellen veel sneller dan na een buikoperatie. Ze zijn daar vaak zelf verbaasd over. Ze kennen verhalen van anderen over hoe ingrijpend een leveringreep is en snappen niet dat ze maar 1 of 2 nachtjes in het ziekenhuis hoeven te blijven. Sommigen komen een week na de behandeling zelfs op de fiets naar de polikliniek! Als ik hun naam in de wachtkamer roep, veren ze trots op. Dan zeg ik: “Volgens mij hoef ik niet eens te vragen hoe het met u gaat.” Ik hoor vaak van patiënten dat het voelt alsof er niets gebeurd is. Dat vind ik elke keer weer bijzonder.

Langer leven

Een ander belangrijk voordeel van deze manier van opereren is dat er minder littekenweefsel in de buik achterblijft dan bij een open buikoperatie. Dit betekent dat we mensen waarbij uitzaaiingen terugkomen – en helaas gebeurt dat nog wel eens bij uitgezaaide darmkanker – meerdere keren op deze manier kunnen behandelen. Bij een grote buikoperatie kan dit meestal niet meer. Iemand krijgt dan chemotherapie, bestraling of de uitzaaiingen worden weggebrand. Dit geeft een minder goed behandelresultaat. Onderzoek in grote buitenlandse ziekenhuizen laat zien dat mensen die een kijkoperatie ondergaan mogelijk ook langer leven.

Sneeuwbaleffect

Wat ik ook mooi vind, is dat we in OLVG mensen met een kijkoperatie kunnen behandelen voor wie een operatie anders  geen optie  zou zijn. Onlangs heb ik bijvoorbeeld een 83-jarige vrouw behandeld met een leveruitzaaiing op een lastige plek. Voor een buikoperatie was ze door haar leeftijd en conditie  waarschijnlijk niet meer in aanmerking gekomen. Een grote operatie brengt – zeker bij oudere mensen – risico’s met zich mee die voor een sneeuwbaleffect kunnen zorgen. Bij een operatie heb je een grotere wond, dus meer pijnstilling nodig. Bijvoorbeeld een ruggenprik. Daardoor krijg je een lagere bloeddruk en heb je meer vocht nodig. Een patiënt ligt vaak langer in bed, waardoor je kans op een longontsteking hebt. Meer vocht kan leiden tot hartfalen, de wond kan leiden tot een infectie… Dit hoeft natuurlijk niet te gebeuren, maar als er wel zo’n sneeuwbaleffect is, dan ben je als patiënt zo 1 à 2 weken verder voordat je naar huis mag. Deze mevrouw mocht na 2 dagen al naar huis. Een ongelofelijk verschil!

Deze verhalen zie ik elke week. Ze maken voor mij glashelder: deze manier van opereren gaan we in de toekomst alleen nog maar meer gebruiken. Niet alleen in OLVG, maar overal in Nederland.”

Over Hendrik Marsman 

Hendrik Marsman is een van dé specialisten op het  gebied van minimaal invasieve chirurgie bij leveruitzaaiingen in Nederland. Al tijdens zijn studie was hij geïnteresseerd in leverchirurgie. Tijdens zijn opleiding raakte hij overtuigd van de enorme voordelen die een kijkoperatie biedt. Hij noemt het de belangrijkste ontwikkeling in buikchirurgie van de afgelopen 20 jaar. Marsman deed mee aan een trainingsprogramma in Engeland en Duitsland in samenwerking met AMC en leerde de techniek tot in de puntjes in Parijs van een van de grondleggers van de kijkoperatie: professor Brice Gayet.
Voordelen van een kijkoperatie: minder bloedverlies, minder wondinfecties, kleinere wond en een kleiner litteken, sneller herstel en patiënten kunnen sneller naar huis. Ook leven patiënten mogelijk langer, doordat ze meerdere keren geopereerd kunnen worden.

In OLVG doet Hendrik Marsman samen met Michael Gerhards alle kijkoperaties van leveruitzaaiingen bij darmkanker. Nu krijgt in OLVG 80% van de patiënten een kijkoperatie, Marsman verwacht dat dit nog verder toeneemt. Ook wil hij de techniek verfijnen door bijvoorbeeld robotchirurgie te gebruiken.

Betrokken zorgverleners en afdelingen

Foto van dr. H.A. (Hendrik) Marsman

dr. H.A. Marsman

chirurg

Oncologisch Centrum