home

Dicky leerde lezen toen hij 30 was : ik heb mijn lijf en leven weer in de hand

Laaggeletterden kampen vaak met overgewicht en gezondheidsproblemen. Uit schaamte durven ze hun taalprobleem meestal niet met zorgverleners te delen, met alle gevolgen van dien. En daar moet verandering in komen, vindt ervaringsdeskundige Dicky Gingnagel (48).

‘Mijn problemen met lezen en schrijven begonnen op de basisschool. Door ziekte miste ik veel lessen. Ik liep een achterstand op die ik maar niet kon inlopen. In de overvolle, drukke klassen viel het nauwelijks op dat ik niet kon meekomen. Mijn ‘geheim’ met mijn meester delen, durfde ik niet. Ze lieten me gewoon ieder jaar overgaan. Op het speciaal onderwijs was het niet veel anders. Mijn docente merkte wel dat ik moeite had met lezen en schrijven, maar wist niet goed wat ze ermee aan moest. Dus gaf ze me maar wat praktische klusjes. Een diploma heb ik daar nooit gehaald.’

Terug in de schoolbanken

‘Tot mijn dertigste hield ik mijn laaggeletterdheid goed verborgen voor de buitenwereld. Maar toen mijn baan in een parkeergarage veranderde en ik ineens dagrapporten moest schrijven, liep ik tegen de lamp. Pas na drie maanden durfde ik het aan mijn teamleider te vertellen. Tot mijn grote opluchting reageerde hij begripvol en bood me een opleiding op het ROC aan. In het begin vond ik het heel eng om weer in de schoolbanken te zitten, maar gelukkig voelde ik me al snel thuis in de klas. Na zeven jaar taalcursus kan ik - soms met een beetje hulp - bijna alles lezen.’

Afvallen

‘Vanaf dat moment durfde ik ook de problemen met mijn gezondheid aan te pakken. Toen ik nog moeite had met lezen, gooide ik alles gedachteloos in mijn boodschappenmandje en had ik weinig kennis over gezondheid. Met als gevolg zwaar overgewicht en suikerziekte. Afvallen was dus een flinke uitdaging, maar ik kreeg hulp van een goede diëtiste. Toen ik haar vertelde over mijn laaggeletterdheid, nam ze me mee naar de supermarkt. Daar liet ze me zien waar ik op moest letten bij het kiezen van voedingsmiddelen. Haar aanpak maakte écht een verschil. Ik viel flink af en kwam uiteindelijk zelfs in aanmerking voor een maagverkleining.’ 

Dicky Gingnagel

Veel te winnen

‘Door deze ingreep ging ik van 160 naar 95 kilo. Afgelopen jaar ben ik nog eens acht kilo kwijtgeraakt door een buikwandcorrectie. Tijdens al die uren die ik bij zorgverleners en in ziekenhuizen doorbracht, merkte ik dat er in de gezondheidszorg  nog veel te winnen is. In informatieboekjes of brieven staan vaak nog te lange zinnen en moeilijke woorden. Artsen vertellen hun verhaal soms te snel en checken niet of de patiënt het allemaal wel snapt. Je staat dan binnen vijf minuten weer buiten, maar begrijpt niet hoe je je medicijnen moet gebruiken of bloedwaarden moeten lezen.’

Taalheld

‘Sinds ik kan lezen, heb ik mijn lijf en leven weer in de hand. Ik ben zelfverzekerder geworden en durf het tegenwoordig gewoon te zeggen dat  ik iets niet snap. Dat gun ik anderen ook. Daarom deel ik mijn ervaringen al 15 jaar voor stichting ABC en zet ik me via stichting Lezen & Schrijven in voor de gezondheidszorg. Ik wil hiermee de eenzaamheid en schaamte bij laaggeletterden een beetje wegnemen en zorgverleners bewuster maken van laaggeletterdheid. Vorig jaar ontving ik hiervoor de TaalHeldenprijs. Daar ben ik heel trots op. Omdat het laat zien dat iedereen – laaggeletterd of niet – een taalheld kan zijn’