Onderwerp

De associatie tussen gebruik van lamotrigine tijdens de zwangerschap en toename van congenitale afwijkingen bij pasgeborene.

Achtergrond

Lamotrigine is een anti-conulsivum dat, naast gebruik bij de behandeling van epilepsie, wordt toegepast als stemmingsstabilisator bij bipolaire stoornissen. Andere gebruikte stemmingsstabilisatoren zijn lithium, carbamazepine en valproinezuur.

Studie

Teratogene effecten van lamotrigine bij vrouwen met een bipolaire stoornis. K. Berwaerts, P. Sienaert, J. de Fruyt. Tijdschrift voor psychiatrie 51 (2009) 10 741-750.

Doel

Overzicht bieden van de beschikbare literatuur over het voorkomen van congenitale afwijkingen bij maternaal gebruik van lamotrigine tijdens de zwangerschap.

Methode

Literatuurstudie via Medline-database. De auteurs van het artikel hebben hieruit 10 literatuurstudies en geboorteregisters geselecteerd.

Resultaten

Er werden geen gegevens gevonden over het gebruik van lamotrigine tijdens de zwangerschap bij vrouwen met een bipolaire stoornis. Gegevens werden geselecteerd over het gebruik van lamotrigine bij vrouwen met epilepsie.

De kans op een ernstig aangeboren afwijking na blootstelling aan lamotrigine in het eerste trimester varieert tussen de 1 en 4 procent. Dit is in vergelijking met 3-4 procent voorkomen van ernstig aangeboren afwijkingen in de normale bevolking. De kans op een ernstig aangeboren afwijking bij het gebruik van lamotrigine tijdens de zwangerschap varieert tussen 1,0 en 6,3 procent. Deze kans is bij monotherapie met carbamazepine tijdens de zwangerschap 2,2-4,5 procent en bij monotherapie met valproinezuur 6,2-17,4 procent.

Bij combinatie van lamotrigine met valproinezuur is de kans op aangeboren afwijkingen duidelijk verhoogd (9,6- 11.2 procent). Bij gegevens uit een van de zwangerschapsregisters werd na behandeling met lamotrigine en carbamazepine tijdens 118 zwangerschappen geen aangeboren afwijkingen gevonden. De kans op aangeboren afwijkingen bij het gebruik van lamotrigine in combinatie met een ander anticonvulsivum varieert van 2,6-9,8 procent.

Bespreking

Sterke punten:

Sterke punten: het is een overzichtsartikel waarin gekeken wordt naar 10 verschillende studies.

Zwakke punten:

vrouwen die lamotrigine krijgen voorgeschreven in verband met een bipolaire stoornis krijgen doorgaans een lagere dosering voorgeschreven dan vrouwen die behandeld worden voor epilepsie. Alle genoemde studies onderzochten vrouwen met lamotrigine en epilepsie.

Niet alle geincludeerde studies hebben een controle groep, waardoor bias kan optreden.

Conclusie

In dit literatuuroverzichtsartikel wordt de kans op aangeboren afwijkingen bij blootstelling aan lamotrigine tijdens zwangerschap direct en indirect vergeleken met blootstelling in utero aan carbamazepine en valproinezuur; er is geen significante toename van congenitale afwijkingen bij monotherapie met lamotrigine tijdens de zwangerschap.

Lamotrigine is minder teratogeen dan valproinezuur. Het risico op aangeboren afwijkingen bij monotherapie met lamotrigine is vergelijkbaar met het risico bij monotherapie van carbamazepine. Er is een duidelijk verhoogd risico op aangeboren afwijkingen bij gelijktijdig gebruik van lamotrigine met valproinezuur.

Standpunt POP

Gezien de meest recente literatuur is het gebruik van lamotrigine tijdens de zwangerschap niet gecontraindiceerd. Er is geen duidelijk verhoogde kans op grote aangeboren afwijkingen ten opzichte van een normale populatie.

Lamotrigine in combinatie met valproïnezuur vermijden. Valproïnezuur wordt ten allen tijde afgeraden in zwangerschap vanwege de teratogene effecten.

Belangrijk is in elk individueel geval de risico’s van het staken van lamotrigine voor en tijdens de zwangerschap versus het continueren ervan zorgvuldig af te wegen.

Referenties

  1. Teratogene effecten van lamotrigine bij vrouwen met een bipolaire stoornis. K. Berwaerts, P. Sienaert, J. de Fruyt. Tijdschrift voor psychiatrie 51 (2009) 10 741-750.

De auteurs van deze informatie geven deze adviezen gebaseerd op literatuur onderzoek. Het gaat hier niet om de persoonlijke opinie en/of voorkeur van de auteurs.
De informatie op deze pagina is afkomstig van de afdeling POP-expertisecentrum van OLVG. Laatst gewijzigd: 14 december 2020