woensdag 23 december 2020

Post-COVID-zorg via de huisarts met aandachtspunten

Uit de opgedane inzichten in de eerste COVID-golf blijkt dat de voorkeur uitgaat naar nazorg door de huisarts omdat deze zorg voor de patiënt het meest effectief blijkt. Ook het feit dat in deze tweede golf patiënten snel overgeplaatst worden naar andere ziekenhuizen, speelt hierbij een rol.

Goed aanspreekpunt van belang

Een inzicht uit de eerste golf is dat het herstel van COVID bij alle patiënten optreedt maar bij sommige patiënten lang kan duren. Hierbij voegt de geboden follow-up door de tweede lijn niet veel toe (behalve voor eventueel wetenschappelijk onderzoek). Van groot belang is dat patiënten een goed aanspreekpunt hebben, dat ze weten dat het herstel geleidelijk optreedt (en soms erg lang duurt) en dat de interventies om het herstel te beïnvloeden beperkt zijn.

Na 5 weken functioneert slechts een handvol patiënten weer op het oude niveau. Tijdens een 3 maanden-controle zijn op een CT thorax /X-thorax nog restafwijkingen (met name matglasafwijkingen) zichtbaar die na 6 maanden grotendeels resorberen. De longfunctie van deze patiënten laat na 3 maanden een laag normaal FVC zien (≥ 80% van wat voorspeld is) en een verlaagde diffusie (≤80% dan voorspeld). Na het gebruik van Ventolin is bij hooguit een handvol patiënten reversibiliteit aantoonbaar.

Revalidatie

De verwachting is dat patiënten een jaar nodig hebben om te herstellen van opname. Ook voor patiënten die op de ICU zijn opgenomen met een ‘gewone’ pneumonie geldt dat ze pas na ruim een jaar weer op het oude niveau functioneren.

Afhankelijk van de inzet en de instelling van de patiënt valt revalidatie bij een fysiotherapeut (met name longrevalidatie) sterk te overwegen. Hoewel een aantal patiënten dit zelf zal willen oppakken (door middel van een programma in de sportschool) is bij een bepaalde categorie verwijzing naar een sportarts zelfs een optie.

Mentale gevolgen

Onze mentale evaluatie, die is uitgevoerd met behulp van systematische vragenlijsten met een respons van 60%, laat zien dat 30% van de patiënten last heeft van stemmingsstoornissen, zowel angststoornissen als depressies, en dat 30% ook verhoogd scoort in de richting van PTSS. In de eerste lijn zal hiervoor op enige wijze aandacht moeten zijn. Bij ernstige symptomen moet geïnventariseerd worden of professionele hulp via de GGZ (of consultatief via PMP OLVG) gewenst is.