Gevolgen traumatische zwangerschap steeds beter bespreekbaar

Een volle zaal belangstellenden en ook nog een reservelijst. Dat had het symposium Zwangerschap en Trauma afgelopen vrijdag 19 januari in OLVG, locatie Oost. Naast verloskundigen en gynaecologen bleken vooral psychologen aanwezig te zijn. ‘We merken dat het onderwerp bespreekbaar wordt. Vrouwen durven gelukkig meer over hun nare ervaringen te praten en gaan ook eerder met hun klachten naar de huisarts. Velen komen vervolgens bij een psycholoog terecht, vandaar dat deze groep ruimschoots aanwezig was,’ zegt een van de organisatoren, gynaecoloog Mariëlle van Pampus.

Diverse invalshoeken

Vanuit diverse invalshoeken kwamen de meest voorkomende gevolgen van een traumatische zwangerschap en/of bevalling aan de orde. Enkele belangrijke uitspraken:

• Vrouwen die voor hun zwangerschap al eens een depressie hadden, blijken 60 tot 80% kans te hebben op herhaling tijdens en na hun zwangerschap. Deze patiënten kunnen in OLVG terecht bij de POP-spreekuur waar zij door een multidisciplinair team begeleid worden.
• De kans op een ongunstige zwangerschapsuitkomst stijgt bij psychische en psychosociale risicofactoren. Deze factoren worden vaak nog niet herkend door zorgverleners. Daarom is screening aan te bevelen zoals met behulp van Mind2Care, een digitaal screen- en adviesinstrument. Het biedt zwangeren de mogelijkheid zichzelf te testen voorafgaand aan de controle bij de verloskundige of gynaecoloog.
• De kennis over angst voor een bevalling is voldoende aanwezig onder gynaecologen en verloskundigen, de kennis over posttraumatische stress-stoornis (PTSS) kan echter beter. Meer scholing is dan ook noodzakelijk. Gelukkig worden vrouwen door deze groep wel steeds vaker doorverwezen voor psychologische behandeling.
• Ongeveer 3% van de vrouwen krijgt PTSS na de bevalling. Dit heeft vaak consequenties voor volgende zwangerschappen. EMDR-therapie (Eye Movement Desensitisation and Reprocessing) is bewezen effectief voor PTSS en bij sommige angststoornissen. Onder zwangeren is echter nog nauwelijks onderzocht wat het effect van EMDR-therapie is op deze klachten. Op dit moment wordt onderzocht of EMDR ook bij angst vóór de bevalling ingezet kan worden. (OptiMUM-studie)
• Uit onderzoek van OLVG is gebleken dat vrouwen die veel bloed verliezen tijdens een bevalling, een grotere kans hebben op PTSS. De resultaten laten een significant verband zien tussen ruim bloedverlies (2 liter of meer) na de bevalling en een PTSS. Extra alertheid bij de nacontrole en eventueel het gebruik van de PCL-5-checklist om PTSS vast te stellen, is dan ook aan te raden.

Behoefte aan kennis is groot
De bijeenkomst werd georganiseerd door OLVG en CAPTURE GROUP, een multidisciplinaire onderzoeksgroep met vooral specialisten uit OLVG die onderzoek doen naar psychotrauma bij patiënten, hun partners en zorgverleners. De organisatie is blij verrast met de grote belangstelling en de positieve reacties na afloop. Mariëlle: ‘Kennelijk hebben we een snaar geraakt. We zijn dan ook van plan om iets soortgelijks volgend jaar te herhalen. De behoefte om kennis over dit onderwerp met elkaar te delen is groot en deze kennisdeling onder de zorgprofessionals komt uiteindelijk ten goede aan de zwangere vrouw.’

Heeft u nog vragen over het symposium of dit onderwerp?
Dan kunt u terecht bij Mariëlle van Pampus, gynaecoloog OLVG, via e-mail M.G.vanPampus@olvg.nl